Boerenwormkruid is een plant die pas laat in het jaar bloeit. Pas aan het eind van zomer en in de herfst zijn de gele bloemen van het boerenwormkruid te vinden.
De soort is de waardplant voor de rupsen van een aantal nachtvlinders. De plant heeft klierharen op de bladeren die een vrij sterke kamferachtige geur afgeven.
Herkomst naam
De naam van de plant is het gevolg van de worm afdrijvende werking (van o.a. spoel- en lintwormen) waarvoor de plant in vroeger tijden gebruikt werd door mens en dier. Wilde paarden en vee eten zelf de plant met mate om van de wormen af te komen. Dit komt door de stof thujon, die giftig is bij hoge dosering. Hoge doses veroorzaken duizeligheid, krampen, buikpijn en kunnen dodelijk zijn. Daarom is verkoop van de plant in Amerika inmiddels verboden. Om het huis vlo- en motvrij te houden werd het kruid veel in huis gestrooid. Mieren houden ook niet van boerenwormkruid. Daarom werd het kruid vroeger bij de keukendeur geplant. Ook werd Boerenwormkruid gebruikt voor het conserveren van lichamen en het opwekken van een abortus. De etherische oliën uit de plant worden gebruikt in de receptuur voor insecten verdrijvende middelen.
Toepassingen
In de volksgeneeskunde was Boerenwormkruid altijd al een middel voor de maag, nieren en blaas. Maar ook reuma en jicht werden ermee behandeld en het werd ook gebruikt tegen chronische koorts , artritis en verkoudheid.
De plant stond in de Middeleeuwen ook bekend als één van de negen meest gebruikte kruiden om betoveringen, donder en onweer te voorkomen.
Anderzijds gebruikten tovenaars de plant juist om donder te maken. In de homeopathie wordt het nog wel gebruikt tegen extreme vermoeidheid. Uitwendig kan het gebruikt worden als lotion bij schurft. Voor huidlotion moet handvol van het blad gekookt worden in 500 ml water en 500 ml melk en dan 15 minuten sudderen en afkoelen. Na het zeven kan het bewaard worden in de koelkast tot het gebruikt wordt. Als middel tegen hoofdluis wordt een deel boerenwormkruid met 2 delen appelazijn gemengd, in een fles gedaan en gedurende drie weken elke dag geschud. Bij luizen wordt het spul dan op het hoofd gedaan en 30 minuten afgedekt met plastic en daarna gewassen.
De gehele plant van het kruid wordt ook gebruikt als verfstof voor wol en geeft een goudgele kleur en gebeitst met koper- of ijzersulfaat geeft dit een groene kleur. De bloemen blijven lang geel en worden daarom vaak in droogboeketten toegepast.
Geplant tussen rijen wortelen in de groentetuin helpt hij tegen de wortelvlieg. Ook in de composthoop kan boerenwormkruid verwerkt worden. Het verhoogd namelijk het kaliumgehalte van je compost. Boerenwormkruid is een zogenaamde kompasplant omdat de bladeren in het volle zonlicht zich ongeveer plat op het zuiden richten.