In het Waalbos is door Stichting Natuurbeheer Waalbos een vlasveldje aangelegd. Dit om een oude cultuur weer een beetje terug te brengen.
Rijsoord was vroeger een vlasdorp en in het dorpswapen staan ook 3 vlasplantjes.
Vlasteelt en oogst
Het vlas werd in Rijsoord geteeld om er linnen van te maken. De vlasplant werd met wortel en al uit de grond getrokken om een zo lang mogelijke vezel te behouden. En daarna werden de geoogste planten op zogenaamde stoven gezet om te drogen. Dit gaf het typische beeld van de "vlaskapelletjes": kleine bosjes drogend vlas.
Verdere bewerkingen
Daarna werden de zaadbollen van de stengel verwijderd, vandaar nog de term 'het vlas over de hekel halen'. Vervolgens werden de stengels van het vlas gedurende een bepaalde periode in het water gelegd om te rotten, dat noemde men “het vlas roten”. Aanvankelijk deed men dat in de Waal maar later werd het rootproces ook uitgevoerd in grote betonnen bakken met meestal een inhoud van 100 kubieke meter. Daarin werd het vlas 100 uur in water van 37,8 °C ondergedompeld. In Rijsoord stonden tientallen van deze bakken.
Dit proces leverde de mooiste kwaliteit linnen op. Tot in de achttiende eeuw was de vlasvezel in Europa naast wol de belangrijkste grondstof voor textiel, maar in de negentiende eeuw is hij als zodanig verdrongen door katoen.
Olievlas en Vezelvlas
Er zijn twee soorten vlasplanten. Er is vezelvlas (voor linnen) en olievlas (voor lijnzaadolie). Planten van olievlas zijn korter en meer vertakt dan die van vezelvlas en worden verbouwd voor de zaden waar olie uit gewonnen wordt.
Vezelvlas wordt geteeld om de vezel, deze planten zijn tussen 80 en 120 cm lang, en hebben pas hoog een vertakking.
Vlas wordt in de eerste helft van april gezaaid, het bloeit in juni en wordt geoogst in de tweede helft van juli. In het Waalbos staat olievlas omdat zaden van vezelvlas vrijwel niet verkrijgbaar zijn. Op dit moment (juni) staat het vlas in bloei, een zee van blauwe bloemetjes, te vinden langs het pad achter de Nederlands Hervormde Kerk. Vlas bloeit alleen op de dag als de zon schijnt en doet ’s avonds zijn oogjes toe. Wilt u ook genieten van het bloeiende vlas, dan kunt u het nu zien.